tarihe qiriş we tarih öncesi dönemler

tarafından qüLshin Çarş. Mart 04 2009, 18:30

TARİH: Toplumların geçmişteki yaşayış- larını, oluşturdukları kültür ve uygarlığı, yer ve zaman göstererek, neden-sonuç ilişkisi içinde belgelere dayanarak inceleyen ve anlatan bilimdir.

ÖZELLİKLERİ:

ü Geçmiş olayları inceler.

ü İnsanlar meydana getirir.

ü Belgelere dayanmalıdır.

ü Yer ve zaman belirtilmeli.

ü Sebep-sonuç ilişkisi.

ü Objektif olunmalı.

ü Tarihi olaylar tekrarlanamaz(deney- gözlem yapılamaz).

TARİHİN KAYNAKLARI:

Yazısız Kaynaklar: Her türlü araç ve gereçler, toprak, taş ve kemikten yapılmış eşyalar, mağara resimleri, kabartmalar, mezarlar, anıtlar, insan ve hayvan iskeletleri.

Yazılı Belgeler: Kitabe, biyografi, yıllıklar, kitaplar, resmi yazışmalar, mühürler, fermanlar, kanunnameler, paralar, takvimler, antlaşmalar ve kil tabletler.

TARİHE YARDIMCI BİLİMLER:

Arkeoloji: Kazı bilimidir. Tarih öncesi araştırmalarda tarihe yardımcı olan en önemli bilimdir.

Etnografya: Öz kültür bilimidir.

Epigrafya: Anıt, kitabe bilimidir.

Paleografya: Eski yazı bilimidir. Tarih devirlerini aydınlatmada tarihe yardımcı en önemli bilimdir.

Nümizmatik (Meskukat): Eski paraları inceler.

Kronoloji: Zaman ve takvim bilimidir.

Filoloji: Dil bilimidir.

Diplomatik: Belgeler ve yazışmalar bilimidir.(Antlaşma ve fermanları inceler).

Antropoloji: Irk bilimidir.

Heraldik: Arma bilimidir.

Sigilografya: Mühür bilimi.

Coğrafya: Yer bilimi.

Sosyoloji: Toplum bilimidir.

TARİH YAZICILIĞININ GEÇİRDİĞİ AŞAMALAR:

Hikayeci (Nakilci) Tarih: Olaylar hikaye biçiminde mübalağalı biçimde ele alınır. Sebep-sonuç ilişkisi yoktur.

Öğretici Tarih (Pragmatik): Olaylardan ders çıkarmak suretiyle, toplumun ahlak ve karakterini geliştirmeyi amaçlar. Kahramanlar ön plana çıkartılır.

Sosyal Tarih: Olayların duygusal yönlerini dikkate almadan açıklayan tarih anlayışıdır.

Neden-Nasılcı (Bilimsel) Tarih: Olaylar sebep-sonuç ilişkisi içinde, neden ve nasıl sorularına cevap aranarak incelenir.

Kronik Tarih: Her yılın olayları, aralarında herhangi bir bağlantı gözetilmeden arka arkaya sıralanır.

Not: Tarih yazıcılığı Hitit krallarının tutturduğu yıllıklarla (anal) başlar.

TARİH ÇEŞİTLERİ:

Zamana Göre: İlkçağ uygarlıkları vs.

Mekana Göre: Orta Asya Türk Tarihi.

Konuya Göre: Siyasi tarih, Kültür tarihi.

TAKVİMLER:
Güneş yılı esaslı (Miladi) Takvim

Ø Güneş yılı esaslıdır. 365 gün 6 saat.

Ø 4 yılda bir Şubat 29 çeker.(artık yıl)

Ø İlk Mısırlılar buldu, Roma geliştirdi